• zd1.gif
  • zd2.gif
  • zd3.gif
  • zd4.gif
  • zd5.gif
  • zd6.gif
  • zd7.gif
  • zd8.gif
  • zd9.gif
SZKOŁA PODSTAWOWA w GÓRNIE im. Janusza Korczaka
ul. Szkolna 1, 26-008 Górno, tel. 41 302 30 02, NIP 657-23-21-010
Historia Szkoły 24.08.2012, 17:05

 

Historia powstania Szkoły Podstawowej w Górnie

   Społeczność dzisiejszego Górna przed rokiem 1864 mieszkała na terenie Kolonii pod nazwą „GÓRNA”. Wiek XIX przynosi istotne zmiany. Zgodnie z Rejestrem Szczegółowym Podziałowo – Klasyfikacyjnym „Kolonia Górna” w Guberni Radomskiej w powiecie kieleckim została objęta ustawą uwłaszczeniową. W latach 1856 – 1858 dane o mieszkańcach naszego terenu do powyższej ustawy przygotowywał i układał przede wszystkim Antoni Szuman. W dniu 19 lutego 1864 roku wydano ustawę zwaną „Ukazem Carskim”, która nadała ziemię zgodnie z listą osiemdziesięciu mieszkańcom Kolonii. W ustawie tej przydzielono również 1 morgę i 142 pręty ziemi pod szkołę - 0,65 hektara /Numer 86 listy uwłaszczeniowej/. Jest to teren na którym się dziś znajdujemy. W powierzchniach przydzielonych instytucjom użyteczności publicznej rysują się wyraźne różnice, bo na przykład znacznie większą powierzchnię przeznaczono na cele funkcjonowania karczmy, a w ogóle nie przeznaczono terenu pod budowę kościoła. W tym okresie kolonia Górna podlegała pod parafię Daleszyce. W tym czasie w oświacie nie dzieje się nic dobrego. Zaborca nie jest zainteresowany otwieraniem polskiej szkoły, a podstawowe instytucje w miejscowości to gorzelnia i karczma. Jedynie co bardziej światli włościanie próbują ratować polskość i po kryjomu uczą dzieci czytać i pisać w języku ojczystym. Początek polskiej szkoły w Górnie datuje się na rok szkolny 1921/1922. Organizatorem nauczania była rodzina nauczycielska państwa BOLESŁAWA i FRANCISZKI GERMANÓW, która przybyła do nas z Kołomyi.

Mieszkali oni w wynajętym mieszkaniu, a nauka odbywała się również w wynajmowanych od państwa Gawęckich i Piotrowskich pomieszczeniach. Początkowy stopień organizacyjny, to jednoklasowa /jednociągowa/ Publiczna Szkoła Powszechna, w której uczyły się dzieci w klasach I, II, III, IV. Kierownikiem Szkoły do roku 1937 był p. BOLESŁAW GERMAN. W roku szkolnym 1927/1928 podniesiono stopień organizacyjny szkoły do szkoły dwuklasowej i wprowadzono V klasę nauczania. W roku szkolnym 1934/1935 wprowadzono III klasową Publiczną Szkołę Powszechną. Kolejnym Kierownikiem szkoły w Górnie została p. JANINA KRAUS, która kierowała szkołą prawie 20 lat (lata 1937 – 1956), a pracowała w niej do roku 1963 (26 lat). Czas jej pracy przypadł na trudne lata końca okresu międzywojennego, okupacji hitlerowskiej i okresu powojennego. Wykazała się ogromnym patriotyzmem i dużym bohaterstwerstwem organizując podczas wojny tajne nauczanie, gdzie według własnego programu nauczała dzieci historii i geografii ojczystej. To dzięki NIEJ możemy dziś odtworzyć tę historię, bo choć w czasie najsilniejszych działań wojennych skradziono bądź zniszczono jej rzeczy osobiste to zadbała przede wszystkim o dokumentację szkolną z lat 1921 – 1945, którą skrzętnie zabezpieczała i ukrywała w piwnicach plebani.Po wojnie organizowała nauczanie od początku. Wraz z p. JADWIGĄ ZIEMSKĄ uczyły w dwóch jednoizbowych krytych słomą budynkach parafialnych. Starszy z roku 1915, początkowo gromadzki, później parafialny zaadoptowany został na cele oświatowe, a młodszy budowany był specjalnie na potrzeby edukacji. Inicjatorem budowy , wykonanej w czynie społecznym na prywatnym terenie przy placu szkolnym, był proboszcz powołanej wcześniej Parafii Górno Ksiądz JAN SZAFRANIEC. W roku szkolnym 1948/1949 nauka w Szkole Podstawowej w Górnie odbywała się w czterech izbach, a stopień organizacyjny wrócił do przedwojennego trzyklasowego – nauka w klasach I – VI. W roku szkolnym 1949/1950 została wprowadzona nauka w VII klasie. Początkowo z powodu braku środków uczono na zasadzie społecznej. Dopiero po trzech miesiącach Powiatowy Inspektor Oświaty w Kielcach zatwierdził funkcjonowanie tej klasy. Kolejnym Kierownikiem szkoły w Górnie została p. OTYLIA ZIELIŃSKA potem BIAŁOGOŃSKA, która kierowała tą placówką od roku 1956 do roku 1969, następnie w okresie 1969 – 1972 pełniła funkcję zastępcy kierownika, by ponownie w latach 1972 – 1973 zostać dyrektorem szkoły.  W tym okresie powstała pierwsza na terenie gminy Górno murowana szkoła, którą wybudowano ze środków państwowych i czynów społecznych. Dla kierownika szkoły był to czas szczególnie wytężonej i ciężkiej pracy. Nie było łatwo przekonać do celowości wysiłku mieszkańców, którzy już kilkukrotnie zawiedli się na obietnicach władz i szczerości ich deklaracji. Ale znów optymizm i przykład własnej pracowitości spowodowały, że udało się te opory przezwyciężyć. Szereg prac mieszkańcy i nauczyciele wykonali własnym sumptem: zakupili 20 ton wapna, które należało odpowiednio zabezpieczyć i przeprowadzić proces gaszenia, zgromadzono pryzmę piasku oraz 300 metrów sześciennych kamienia budowlanego, który tworzy fundamenty tego budynku. Przywieziono i w odpowiedni sposób zabezpieczono 100 tysięcy sztuk czerwonej cegły. W pracach tych wyróżniły się również dzieci, które wraz z nauczycielami w sposób uznany za bardzo fachowy ułożyły cegły w odpowiednie pryzmy pozwalające na bezpieczne przechowywanie. Do wykonania wykopu, ze względu na skalne podłoże, poproszono w czynie społecznym skalników i strzałowych z sąsiedniej kopalni „Józefka”, którzy wykazali się dużym kunsztem i używając nie do końca dozwolonych metod za pomocą materiałów wybuchowych wykonali wykop o głębokości 3,7 metra. Przygotowując budowę na pierwszy plan, jak wspomina p. OTYLIA BIAŁOGOŃSKA, wysunęła się sprawa lokalizacji szkoły oraz wymagana powierzchnia działki. Jak się okazało przyznana 1 morga i 142 pręty to zgodnie z obowiązującymi przepisami zbyt mało. Zaczęto szukać rozwiązania. Po rozmowach z właścicielami sąsiednich działek uzgodniono zamianę gruntów na równoważne na terenie parceli szkolnej. Już nic nie stało na przeszkodzie aby w latach 1962 – 1964 powstał najnowocześniejszy na owe czasy budynek szkolny w okolicy, w którym do dziś mieści się Szkoła Podstawowa, a od trzech lat gościnnie również Gimnazjum. Uroczyste otwarcie obiektu, którego wartość na owe czasy określono jako 4 miliony 447 tysięcy 47 złotych odbyło się 6 stycznia 1965 roku. W komisji dokonującej odbioru byli między innymi Kierownik Szkoły p. OTYLIA ZIELIŃSKA (BIAŁOGOŃSKA), przedstawiciel Komitetu Rodzicielskiego p. WŁADYSŁAW ZYCH z Górna Parceli. Osobami, które zaczynały pracę w starym budynku i mogły świętować przejście do nowej bazy byli między innymi nauczyciele: p. Jadwiga Karyś, p. Maria Stawecka, p. Zofia Schab, p. Honorata Komorowska, p. Alina Onufrzak, p. Zofia Brzyśkiewicz, p. Bartłomiej Piwowarczyk oraz pracownicy obsługi: p. Stanisław Tutaj, p. Józef Komorowski, którzy w dniu 4 grudnia 1963 roku po raz pierwszy uruchomili centralne ogrzewanie, a także p. Jan Maciejec, p. Stanisława Maciejec,p. Marianna Maciejska, p. Antonina Bujak, p. Leokadia Widerska. W latach 1969 – 1972 dyrektorem szkoły był p. WALENTY OMELANIUK. Od 1973 do 2003 roku funkcję dyrektora szkoły pełnił p. RYSZARD SIDEŁ, a w tym okresie jego zastępcami byli p. IRENA ZAPAŁA, p. MARIAN BISKUP, p. BARBARA ZYGADLEWICZ. Obecnie funkcję dyrektora szkoły pełni p. HANNA PIÓRO.  W latach 1973 –1984 szkoła otrzymała rangę Zbiorczej Szkoły Gminnej, a nasz Dyrektor pełnił w tym okresie funkcję koordynacyjną i nadzorczą w stosunku do pozostałych placówek oświatowych na terenie gminy. Reforma oświaty w roku 1999 wprowadziła nową strukturę szkolną jaką są gimnazja. Pierwszym Dyrektorem Gimnazjum w Górnie został łącząc funkcje prowadzenie dwóch szkół p. RYSZARD SIDEŁ.            

Po konkursie od 1 września 2001 roku Dyrektorem Gimnazjum w Górnie został p. STANISŁAW GRZEGORZ NIESTÓJ. Absolwentami naszej szkoły jest wiele wspaniałych postaci życia społecznego, kulturalnego i duchowego naszego kraju. Szczycimy się, że u nas zdobywali podwaliny wiedzy m. in. Księża Michał Sobieraj (przed wojną), Michał Sulej, Ksiądz Prałat STANISŁAW MALINOWSKI, Ksiądz Kanonik FRANCISZEK SIAREK, mgr inż. JÓZEF BIAŁOGOŃSKI, który jako specjalista budowy mostów kierował budową stacji naukowej na Antarktydzie, kapitan Eugeniusz Grzegolec oficer Wojska Polskiego, nauczyciele: Stanisław Białek, Stanisław Sobczyk, Antoni Stąporek, tanisława Stąporek, Maria i Władysława Borek, i wiele innych osób, które uzyskując wyższe wykształcenia w wielu dziedzinach służą naszej ojczyźnie. 

Na podstawie materiałów i przy współpracy p. Otylii Białogońskiej historię spisał Dyrektor Gimnazjum w Górnie mgr Stanisław Grzegorz Niestój.